کد مطلب:94764 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:132

حکمت 030












[صفحه 755]

رسول خدا (كه درود بی پایان كردگار به روان پاكش باد ) فرموده بود كه: ریش خویش را تغییر رنگ دهید، تا شبیه یهودیان نباشید. معنی این سخن را از علی (ع) پرسیدند و اینست آن پاسخ: این سخن را رسول خدا هنگامی فرمودند كه: مومنان اندك بودند. اما حال كه مومنان بسیارند و كمربند دین، چنین فراخ و جهانگیر شده و آئین اسلام كاملا پا بر جا و استوار گردیده، هر كسی در این مورد صاحب اختیار تغییر صورت خویش است از علی (ع) درباره نشانه های ایمان و كفران پرسیدند، چنین فرمود: ایمان بر چهار اصل، پایدار است: شكیبائی. یقین. عدل. جهاد و كوشش. اما شكیبائی بر چهار گونه است: علاقمندی. ترس. پارسائی. انتظار. از این رو، هر كس به بهشت دلبسته باشد، در هوی و هوس را به روی خویش می بندد، و كسی كه از آتش دوزخ بترسد، چشم از حرام فرو پوشد. آنكس كه در دنیا پارسا شود، اندوه نزدش دشوار و گران نیست و كسی كه در انتظار مرگ باشد، در نیكوكاری می شتابد یقین نیز بر چهار گونه است: بینا شدن با هوشیاری. رسیدن به حقایق. پند آموختن از دیگران. بر روش نیك پیشینیان ره پیمودن. پس، آنكس كه بینائیش آمیخته با هوشیاری باشد، راه راست برایش هویدا گردد و هر كه را

ه راست برایش هویدا گردد به پند گرفتن آشنا می شود. كسی كه به پند گرفتن آشنا شود، چنانست كه گوئی با پیشینیان نیك رفتار بوده است عدل نیز بر چهار گونه است: دقت در درك. وصول به حقیقت دانائی. صدور حكم نیكو. ثبات در بردباری. پس هر كس با دقت، هر امری را درك نماید و بفهمد، به حقیقت دانائی بینائی رسد. كسی كه حقیقت دانائی و بینائی را دریابد، از روی قواعد دین، حكم نیكو صادر كند. آنكس كه بردبار باشد، در كار خویش كوتاه نیامده، و به نیكنامی میان مردم زندگی خواهد كرد. اما جهاد نیز بر چهار گونه است: امر به نیكی. نهی از بدی. صدق و راستی در گفتار و كردار. دشمنی با بدكاران. پس هر كس امر به نیكی كند، مومنان را یاری كرده، و آنان را حمایت نموده است. كسی كه نهی از بدی نماید، صورت منافقان و دو رویان را بر خاك نهاده. هر كس كه گفتار و كردارش آمیخته با صدق و راستی باشد، آنچه شایسته اش بوده بجای آورده. آنكس كه با بدكاران دشمنی كند، و بخاطر خدا بر آنان خشم گیرد، آفریدگار هم بخاطر او، بر بدكاران خشم آورد و در روز رستاخیز، زاهدان، شاد و خوشحال گردند

[صفحه 756]

كفر بر چهار اصل استوار است: كنجكاوی بیجا. كشمكش با مردم روی برتافتن از حق. دشمنی و مخالفت با حق. پس آنكس كه كنجكاوی بیجا كند، راهی راه راست نبوده، و كسی كه بر اثر جهل و نادانی با مردم كشمكش كند، برای همیشه دور از حق و حقیقت خواهد بود. آنكه روی از حق برتابد، نیكی نزدش زشت و پستی نزدش پسندیده گردد، و سرمست باده ضلالت و گمراهی شود. آن كس كه دشمنی و مخالفت ورزد، از قبول حق سر، باز زند و كارش بسی سخت و دشوار و راه گریز از این مصائب بر او بسیار تنگ و بی گذر شود. اما، شك و تردید نیز بر چهار اصل استوار است: گفتگو. ترسیدن. تردید داشتن پذیرفتن. پس كسی كه گفتگو و مجادله را بطور عادت، شیوه خود سازد، شب جهلش به بامداد دانائی نرسد و هر كه از آنچه در پیش خواهد داشت بترسد، به عقب بازگردد و توفیق نیابد. كسی كه تردید داشته و حیران و سرگردان باشد، به زیر پای ابلیس، پایمال و هلاك گردد. آنكس كه هلاكت دنیا و آخرت را بپذیرد، در دنیا و آخرت تباه شود


صفحه 755، 756.